Döviz kurundaki yükselişle birlikte geçen kasımda yaşanan ilaç yokluğu bir kez daha gündeme geldi. Yurt dışından Türkiye’ye ilaç gönderen firmaların, tek tek ilaç tedarikini durdurmaya başladığı ortaya çıktı. Bursa Eczacı Odası Başkanı Okan Şahin, “Kasım’dan daha kötü bir duruma gelebiliriz” uyarısında bulundu.
İlaç tedarikinde büyük oranda yurt dışına bağlı olan Türkiye, bir kez daha ilaç yokluğu krizi ile karşı karşıya kaldı. Geçen yıl kasımda piyasada bulunamayan ilaç oranı yüzde 35’e ulaşırken Sağlık Bakanlığı, sektörün talebi üzerine kur güncellemesine gitmişti. Cumhurbaşkanı Kararı ile ilaçların fiyatlandırılmasında kullanılacak Türk lirası cinsinden 1 euro değeri, aralıkta yüzde 36,77 artırılarak 10,76 liraya çıkarılmıştı. Bu tarihten sonra euronun 30 TL’ye yaklaşması üzerine benzer bir krizin yeniden yaşandığı ortaya çıktı.
“İthalatı ve satışı artık olmayacaktır”
Yurt dışından Türkiye’ye ilaç tedarik eden firmalar, herhangi bir gerekçe göstermeden ilaç tedarikini durdurmaya başladı. Ecza depoları da bunun üzerine eczacılara “….isimli ürünümüz stoklarımızda bitmiş olup ithalatı ve satışı artık olmayacaktır. Sipariş listenizden bu ürünü çıkarmanızı rica ederim” yazıları yazmaya başladı.
“Yerli sanayide de benzer sorunlar var”
Firmaların gerekçe göstermese de asıl gerekçenin ekonomik tablo olduğunu belirten Bursa Eczacı Odası Başkanı Okan Şahin, yerli ilaç sanayi için de benzer sorunların yaşandığına dikkat çekti.
T24’ün sorularını yanıtlayan Şahin, şunları söyledi:
“Bazı firmalar, ekonomik anlamda kurtarmadığı için Türkiye’ye ilaç üretmekten vazgeçtiler. Bu yerli sanayii için de geçerli. İlaçta TL basında yüzde 55 yerli üretim, yüzde 45 ithal ilaç gibi gözüküyor. Ancak yerli üretim dediğimiz ilaçların da etken madde ve yardımcı maddelerinin büyük bir miktarı Çin ve Hindistan’dan geliyor. Yani yerli üretim dediğimiz ilaçlarda da ağırlıklı olarak dışa bağımlıyız. Toplamda baktığımız zaman ülkemizde her şeyiyle üretilen ilaç oranı yüzde 10’u geçmez. Bu kadar yurt dışına bağımlı olunca da döviz kuru çok önemli noktaya geliyor.
“Kasım’dan daha kötü duruma gelebiliriz”
Tamamen yurt dışından bu ürünleri alıyorsunuz, dolarla, euro ile para ödüyorsunuz. Dövizde ciddi artışlar olduğunda da ilaç fiyatları sabit kaldığı için bazı ilaçların ülkemizde üretilmesi firmalar açısından çok da uygun olmuyor. En son ilaçtaki euro kuru, 10,75 TL olarak duyuruldu. Şimdi o tarihten beri kurda değişiklik yok. Ancak reel kurda 29’ları dahi geçtiğini görüyoruz. Bu sebeple ilaç firmaları artık yavaş yavaş bazı ilaçları getirmekten imtina etmeye başlıyor ve bu da bizlere ilaç yokluğu olarak yansıyor. Şu anda piyasada bulunamayan ilaç oranı yüzde 25’lere çıkmış durumda. En son kasım ayında yüzde 35’leri görmüştük. Neredeyse üç ilaçtan biri yoktu. Şu anda dört ilaçtan bir tanesi yok. Bu işe müdahale edilmezse, bu oranın kasım ayındaki yüzde 35’i geçebilme ihtimali bizleri korkutuyor.
“Bakanlıkların çözüm üretmesi gerekiyor
Vatandaşa bu durumu açıklamak zorunda kalan son noktada birebir muhatap olan biz eczacılarız. Bu da bizi ziyadesiyle üzüyor. Bir de şöyle bir durum var. Muhatap olduğumuz insanlar hem hastalarımız hem de birçoğu yakinen tanıdığımız akrabamız, dostumuz. Bu insanlara istedikleri hizmeti veremiyor olmak, bizleri manevi olarak da yıpratmaya başladı. Bizleri böyle bir süreci istemiyoruz. Sağlık Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın oturup sektörün sıkıntı yaşamayacağı şekilde çözüm üretmesi gerekiyor.”
